Zawilec Anemone    to bylina  należąca do rodziny jaskrowatych, która jako część podziemną w zależności od gatunku wytwarza  grube kłącza lub bulwy.  

Jest szeroko rozprzestrzeniony niemal na całym świecie, głównie w strefie klimatu chłodnego i arktycznego półkuli północnej, w strefie międzyzwrotnikowej na obszarach górskich. Rośliny te zasiedlają różne siedliska – lasy, zarośla, łąki górskie i suche murawy

  

 W Polsce zawilce także występują  w naturalnym środowisku.

Nan terenie naszego kraju można spotkać w naturalnym środowisku następujące odmiany :  

Zawilec wielkokwiatowy (zawilec leśny)(Anemone sylvestris L.)

  Spotykany jest   na nizinach, na rozproszonych stanowiskach. Najczęściej występuje nad dolną Odrą i Wisłą, na Pojezierzu Mazurskim oraz na Wyżynach Małopolskiej i Lubelskiej

W naturze kwitnie w kwietniu i maju w ogrodach powtarza kwitnienie w sierpniu i wrześniu ale wtedy kwitnie mniej obficie

W Polsce  w naturze jest objęty częściową ochroną

 

Zawilec gajowy –Anemone nemorosa -w okresie przedwiośnia pięknie kwitnie w lasach liściastych i mieszanych pamiętajmy  to roślina trująca.

Zawilec żółty Anemone ranunculoides w Polsce pospolicie występuje na nizinach spotkać go można jednak  znacznie rzadziej od zawilca gajowego .

Zawilec narcyzowaty (Anemone narcissiflora) –  W Polsce występuje „punktowo” – najbardziej rozpowszechniony jest na obszarach górskich (Tatry, Sudety, Bieszczady i Babia Góra). Obecnie   objęty jest częściową ochroną gatunkową.

Kwitnie późną wiosną i latem – najczęściej od czerwca do sierpnia. Zawilec osiąga 50-70cm wysokości.

 

 

Odmiany zawilca które możemy uprawiać w ogrodach

Zawilec japoński (Anemone hupehensis var japonica) –  pochodzi z Chin, ale od dawna jest uprawiany w Japonii   stąd jego nazwa.

 Osiąga ok 40cm wysokości (hodowlane odmiany mogą być znacznie wyższe). Wytwarza pierzaste, dekoracyjne liście. Kwiaty wyrastają na szczytach pędów i w kątach górnych liści. Mogą mieć barwę białą, żółtą, różową, czerwoną lub fioletową.

 Kwitną od sierpnia do października.

Zawilec wieńcowy (Anemone coronaria) – to odmiana wyróżniająca  się wyglądem kwiatów. Kwiaty są większe (ok. 6-8cm średnicy) i często płatki mają intensywną barwę. Kwitnienie może trwać od końca maja aż do jesieni. Bylina pochodzi z basenu Morza Śródziemnego.

To właśnie ta  odmiana  zawilca hodowany jest na kwiat cięty.

Zawilec grecki (Anemone blanda) – w środowisku naturalnym porasta greckie łąki

 Wytwarza ciemnozielone, trójdłoniaste liście. Zaraz po ich pojawieniu się zakwita

W Polsce najczęściej kwitnie   w marcu lub  kwietniu.

Kwitnie średnio 4-6 tygodni. Kwiaty są duże, wielopłatkowe.

. Podstawowy gatunek ma barwę czysto niebieską, odmiany hodowlane mogą kwitnąć także na biało, w różnych odcieniach różu i fioletu. Bylina osiąga niewielkie rozmiary – ok. 15cm wysokości.

Zawilec apeniński (Anemone apennina) – z wyglądu kwiatów jest podobny do zawilca greckiego. Jest jednak nieco wyższy (do 20cm wysokości) i zakwita później (najczęściej w maju).

Zawilec kanadyjski (Anemone canadensis) – przypomina zawilca wielkokwiatowego, jednak wytwarza mniejsze kwiaty. Osiąga wysokość do 40cm wysokości. Kwitnie od czerwca do sierpnia.

Zawilec mieszańcowy (Anemone hybrida) – powstał w wyniku krzyżowania gatunków. Może osiągać od 40-150cm wysokości.

 Cechuje go zróżnicowanie pod względem barwy oraz wyglądu kwiatów. Średnica kwiatów może przekraczać 5cm. Kwitnie długo – przez całe lato aż do jesieni.

Zawilec pajęczynowaty (Anemone tomentosa), nazywany omszonym –

 W Polsce jest znany w uprawie od XIX wieku, mimo tego wciąż jest mało znany i rzadko spotykany. Bylina osiąga 50-100cm wysokości. Wytwarza trójdzielne liście (mniej wcięte niż u pozostałych gatunków), gęsto owłosione. Tworzy gęste kępy. Kwiaty o średnicy 5-8cm pojawiają się na szczytach pędów od lipca do października. Zebrane są po 10-15 w luźne baldachowate kwiatostany.

Większość zawilców najlepiej radzi sobie na stanowiskach lekko zacienionych, wtedy obficie kwitną i nie są narażone na wysuszenie.

Gatunki występujące naturalnie w Polsce  można z sadzić także w cieniu.

 Odmiany  o pełnych kwiatach, dobrze radzą sobie także w miejscach słonecznych. Obszar sadzenia  powinien być osłonięty od wiatru.

Rośliny można sadzić  wczesną jesienią i  wczesną  wiosną z tym że termin jesienny jest bardziej optymalny .

 Starsze okazy można rozmnożyć przez podział. Najczęstsza rozstawa wynosi 20×40-20x40cm (dokładne parametry zależą od siły wzrostu danego gatunku i odmiany).

Niektóre gatunki – np.: w przypadku zawilca greckiego – bulwy po przekwitnięciu wykopuje się i przechowuje  w suchym miejscu aż do jesieni.

Zawilce preferują żyzne, próchnicze, umiarkowanie wilgotne gleby o odczynie lekko zasadowym do obojętnego.

Nie lubią podłoże suchego ani podmokłego  (zawilec żółty radzi sobie w takich warunkach). Podstawowe krajowe gatunki są w pełni odporne na mróz. Odmiany botaniczne i gatunki egzotyczne przed nadejściem zimy powinno się obsypywać grubą warstwą ściółki

Zawilce zaleca się nawozić nawozami organicznymi kompost obornik

Zawilce uchodzą za rośliny mało wymagające, niezbyt kłopotliwe w uprawie.

 Niestety  – przy złych warunkach czy nieodpowiedniej pielęgnacji – pojawiają się jednak problemy. Z chorób bylinom może zagrażać fytoftoroza, rizoktonioza, rdza, plamistość liści, mączniak rzekomy i mączniak prawdziwy a ze szkodników węgorek chryzantemowiec, mszyca i piętnówka rdestówka

 

 

Zawilce jako kwiat cięty wykorzystywany przez  florystów.

Mistrzami w ich uprawie są Włosi to właśnie z tego kraju pochodzą najpiękniejsze kwiaty zawilca w Europie Do Polski  w większości trafiają zawilce z Włoch

Na kwiat  cięty uprawiany jest zawilec wieńcowy (zawilec koronowy)  Anemone coronaria

Najpiękniejsze kwiaty dostępne są od stycznia do maja potem ich podaż spada a cena rośnie  – w miesiącach letnich są trudno dostępne i drogie.

Czerwone odmiany do złudzenia przypominają maki , białe  rewelacyjnie spisują się we florystyce  ślubnej .  Anemony  to jedne z niewielu gatunków, które występują w naturalnym kolorze niebieskim czy  fioletowym, dostępne są także różowe kwiaty.

Kwiaty są niewielkie bardzo delikatne –  nadają się do pięknych wiosennych bukietów Ja osobiście uwielbiam je stosować w wielkanocnych kompozycjach-

 w zestawieniu z jaskrami .frezjami czy tulipanami .

Jak już wcześniej napisałem czerwone odmiany wyglądają podobnie do polnych maków a są od nich o wiele trwalsze,  pięknie nadają  się do majowych wianków czy bukietów.

Wiele osób słusznie zauważy ze maki maja zdecydowanie inny odcień czerwieni i inna budowę kwiatów Ale maki nawet po odpowiednim kondycjonowaniu są bardzo nietrwałe.

Łodyga zawilca jest krucha i bardzo delikatna  nie bardzo nadaje się do stosowania w gąbce florystycznej

Kwiaty w  wazonie wymagają małej ilości wody najlepiej z odżywką nie należą do super trwałych  Należy kupować je w super pąkach i przechowywać w chłodnym i ciemnym miejscu.

Mimo niewielkich rozmiarów anemony są o wiele droższe od tulipanów dlatego nie zawsze dostępne są w polskich kwiaciarniach Ale wiosenne bukiety z ich dodatkiem są piękne.