Chryzantema -Złocień
Niewiele jest roślin mających tyle form i kolorów, które dorównają chryzantemie trwałością i uniwersalnością wykorzystania.
Przez wiele lat , chryzantema był kwiatem kojarzonym, głównie z florystyką funeralną i świętem 1 listopada.
To na szczęście się zmienia a hodowcy cały czas zaskakują nas nowymi fantastycznymi formami i odmianami tej rośliny więc warto wreszcie odczarować tą roślinę.
Praca Mistrz florystyki Rafał Kawałko
Kreatywność florystów też nie ma granic i chryzantemy w ich pracach zyskują należne im miejsce.
Możemy się bawić formami kolorami i wielkościami a przy okazji tworzyć bardzo trwałe kompozycje.
Ja przez wile lat sam miałem z nim problem ale piękne prace innych florystów i nowe odmiany przełamały moje opory i przestałem traktować je tylko jako kwiaty pogrzebowe.
Piękny bukiet Małgorzaty Szwigiel i jego autorka. Praca wykonana na pokazie firmy VHV Flowers and Greens na targach Special Days.
Jednak jako florysta lubię tworzyć kompozycje z kwiatów sezonowych więc na chryzantemy czas u mnie jesienią.
Choć gałązkowa odmiana Crema z linii Pina Colada o bananowej barwie doskonale sprawdza się w letnich bukietach i kompozycjach.
Praca Anna Kurnik, Anna Rosochacz , Magdalena Kubala Pachuc.
Mieliśmy przyjemność jako pierwsi w Polsce dzięki uprzejmości Pina Colada Chryzantemum i Sigma International Polska zaprezentować ta odmianę na Zamku w Mosznej na wydarzeniu
„Magia Kwiatów na Zamku”.
Praca Iza Nobis , Anna Rosochacz,Michał Bursig.
Zachęcam Was do częstego korzystania z tych pięknych kwiatów, są bardzo trwałe będą bardzo długo cieszyły nasze zmysły w wazonie, mogą stać nawet 3 tygodnie wystarczy zastosować odpowiednią odżywkę, podcinać łodygi i wymienić kilka razy wodę.
Przez wiele lat polscy ogrodnicy dostarczali na rynek wiele pięknych gatunków chryzantemy wielkokwiatowej i sporo gałązkowej. Istniały w kraju całe zagłębia producentów tej rośliny.
Niestety brak promocji i zmiana upodobań klientów, szczególnie w okresie 1 listopada, którzy coraz chętniej wybierają sztuczne kwiaty jako praktyczne, zaowocowały znacznym spadkiem poytu, co spowodowało likwidację wielu upraw. Zmniejszyła się dostępnoś na rynku i ceny w tym roku wzrosły.
Trochę Historii
Chryzantemy uprawiane są od bardzo dawna.
O jednym z jej hodowców wspomina już wielki chiński uczony i filozof Konfucjusz, żyjący 500 lat p.n.e. O ich pochodzeniu wiemy na pewno tylko tyle, że są z Dalekiego Wschodu. Co do ich ojczyzny trwają spory między Chinami, a Japonią. W obu krajach jest bardzo ceniona. W Japonii Cesarz zasiada na chryzantemowym tronie, a kwiat ten jest obecny w jego godle. W Chinach otaczane były wielką czcią.
Do Europy sprowadzili je w XVII wieku Holendrzy, ale wtedy roślina nie wzbudziła wielkiego zainteresowania. Holandia była opanowana wtedy gorączką tulipanów. Dopiero gdy do Francji, pod koniec XVIII wieku, dotarły z Chin wielokwiatowe odmiany chryzantem, kwiaty te podbiły serca Francuzów i Brytyjczyków, którzy zajęli się ich hodowlą i rozsławili je na całą Europę.
Łacińska nazwa Chrysanthemum wywodzi się od greckich słów chryzos – złoto i anthemon – kwiat. Takiego bowiem koloru są kwiaty jednego z jej dzikich gatunków. Chryzantema czy złocień – czasami trudno określić, która nazwa jest prawidłowa.
Systematyka i podział
Rodzaje chryzantemy
Ostatnio botanicy jeszcze bardziej sprawę skomplikowali wprowadzając nowy podział. Do dawnego rodzaju Chrysanthemum według nowej systematyki należą tylko gatunki jednoroczne.
Wieloletnie zaś zaliczono do następujących rodzajów:
– Dendrathema – czyli nazywana przez nas dotychczas chryzantema – złocień.
Argyranthemum – argyrantemum – nie zimuje u nas w gruncie.
–
Leucanthemum –Jastrun
Tanacetum – Wrotycz

Flowers feverfew (Tanacetum parthenium)
Na kwiat cięty uprawia się wielką ilość odmian wywodzących się od chryzantemy wielkokwiatowej:
– Dendranthema grandiflora aby zbytnio nie komplikować, będę się dalej posługiwał nazwą chryzantema, bo i tak nazwa ta dalej występuje w użyciu. A sprawy systematyki nadal do końca nie są ustalone, więc zostawiam je botanikom.
Chryzantema należy do rodziny astrowatych (Astreaceae) i ma charakterystyczny dla niej kwiatostan – koszyczek. U wielu odmian kwiatostan wygląda jak pojedynczy kwiat. Kwiaty, umieszczone na tarczowato spłaszczonym dnie kwiatostanu, są dwojakiego rodzaju: rurkowate i języczkowate. Języczkowate są bardziej okazałe od rurkowatych, umieszczone zazwyczaj na obrzeżach koszyczka są ozdobną częścią kwiatostanu.
Ze względu na wygląd kwiatostanu w zależności od liczby okółków kwiatów języczkowatych ogrodnicy dzielą dzielą chryzantemy na:
pojedyncze
półpełne
pełne
Ze względu na ułożenie kwiatów języczkowatych na:
pomponowe
kuliste
półkoliste
płaskie
parasolkowate
igiełkowe
Oddzielną grupą są odmiany anemonowe, w których kwiaty rurkowe są wydłużone i tworzą wypukłe oczko w środku kwiatostanu.
W literaturze można spotkać również podział na gatunki:
wielkokwiatowe kwiatostany o średnicy 16-20 cm hodowane na pojedynczy kwiat,
średnio kwiatowe
drobnokwiatowe – do nich należy spora grupa chryzantem gałązkowych
drobniutka – cała grupa Santini
Kilka ciekawych odmian
chryzantem wielkokwiatowych:
‚Creamist Lemon’ – kremowo-żółta
‚Boris Becker’ – biała
‚Boris Becker Sunny’ – żółta
‚Etrusko’ – fioletowa przepiękny ciekawy kształt
‚Annecy Dark’ – o kwiatach wałeczkowatych – piękny kolor lila róż
‚Annecy Yellow’ – o kwiatach łyżeczkowatych
‚Saffina’ – igiełkowa złota
Z gałązkowych:
‚Annecy Dark’
‚Charmena’
‚Orinoco’
‚Ivy’
Zakup chryzantem i postępowanie z nimi w kwiaciarni
Na co należy zwrócić uwagę podczas zakupu:
Kwiatostany odmian pełnych powinny być całkowicie rozwinięte – ich płatki (kwiaty języczkowate) skupione w środku koszyczka nie mogą mieć zielonego zabarwienia.
Kwiaty odmian pojedynczych i półpełnych powinny mieć w pełni wybarwione płatki, a kwiaty rurkowate zielone.
Odmiany gałązkowe powinny mieć jeden lub dwa kwiaty wierzchołkowe rozwinięte, a pozostałe wybarwione.
Łodygi powinny być proste i sztywne, a liście bez uszkodzeń mechanicznych i śladów chorób.
Kwiaty powinny być napojone.
Po zakupie, transportujemy nasze rośliny ostrożnie, obchodzimy się z nimi delikatnie, w przypadku odmian pełnych uważamy by nie wyrwać płatków, bo wtedy rozsypie się nam cały kwiatostan.
Postępowanie z chryzantemami w kwiaciarni:
podcinamy końcówki łodyg na skos i wstawiamy do wazonu z odpowiednio dobraną do kwiatów ciętych odżywką – wtedy wodę możemy wymieniać co 5 dni.
W przypadku braku odżywki możemy zastosować kwasek cytrynowy, lekko zakwaszając wodę – wtedy wodę w wazonie wymieniamy codziennie.
Kwiaty ustawiamy z dala od słońca i kaloryferów – raczej w chłodniejszym miejscu.
Po długotrwałym transporcie jedność roślin możemy przywrócić zanurzając końcówki łodyg we wrzącej wodzie (aż przestaną lecieć bąbelki powietrza). Po tym zabiegu roślinę ponownie podcinamy, wstawiamy do wody z odpowiednią odżywką i odstawiamy na kilka godzin w chłodne miejsce. Nawodnione kwiaty są gotowe do sprzedaży. Można, zamiast zaparzania, zastosować specjalny preparat do odpowietrzania wiązek przewodzących znajdujących się w łodygach.
Wielkimi krokami zbliża się okres największego zapotrzebowania na chryzantemy – jak wybrać bardzo popularne jesienią chryzantemy doniczkowe?
Najbezpieczniej zawsze kupować rośliny przechowywane w ciągu dnia na dworze, albo w pomieszczeniach zapewniających im odpowiednie warunki: dostęp światła, powietrze, raczej niezbyt wysoką temperaturę. W kwiaciarni najlepiej eksponować je na zewnątrz, a przechowywać w widnych i chłodnych pomieszczeniach.
Kupowane rośliny powinny być zdrowe, jędrne i dobrze wybarwione. Kwiaty pełne powinny tworzyć kule nie pokazując środka, tzw. „oka”. Jeśli widzimy kwiatowe „oko” znaczy to, że roślina właśnie przekwita.
W okresie późnej jesieni kiedy zdarzają się już przymrozki bardziej na nie odporne są chryzantemy gałązkowe, a odmiany wielkokwiatowe – tzw. kule – są mniej odporne na niskie temperatury.
No to teraz korzystajmy z naszej wyobraźni i kreatywności.. Twórzmy przepiękne kompozycje z udziałem tych wspaniałych kwiatów .
Michał Bursig

Dendrantema Gałazkowa San Aurinko

Odmiana Cremist -wielkokwiatowa

Dendrantema odmiana Saffina

Dendrantema wielkokwiatowa Kiev Bicour

Dendrantema Cobra

Praca autora

Bukiet autorstwa mistrza florystyki Zbigniewa Sieradzana